13.11.2019
Bu chòir cothrom a bhith aig nàiseantaich chèin a tha a’ fuireach ann an Alba beachd a thoirt seachad air mar a tha an dùthaich ga ruith. Seo beachd a’ mhòr-chuid den Chomataidh Inbhean, Modhan-obrach agus Dreuchdan Poblach às dèidh dhaibh beachdachadh air Bile Taghaidhean na h-Alba (Còir-bhòtaidh agus Riochdachadh).
Tha am Bile ag amas air
com-pàirteachadh poilitigeach a mheudachadh le bhith a’ leudachadh cò na daoine
as urrainn bhòtadh agus ò as urrainn seasamh ann an taghaidhean Phàrlamaid na
h-Alba agus riaghaltas ionadail.
Dh’aontaich a’ mhòr-chuid den Chomataidh
ri prionnsabalan coitcheann a’ Bhile agus ceumannan gus a’ chòir a leudachadh
gu nàiseantaich chèin a tha a’ fuireach ann an Alba.
Ach, ann a bhith a’ cur fàilte air a’
ghluasad, tha a’ Chomataidh air iarraidh air Riaghaltas na h-Alba barrachd a
dhèanamh gus a bhith cinnteach gu bheil a h-uile duine a tha airidh air bhòtadh
clàraichte airson sin a dhèanamh. Tha e cuideachd air iarraidh air an
Riaghaltas beachdachadh am bu chòir còir bhòtaidh a leudachadh chun fheadhainn
a tha a’ sireadh comraich san dùthaich.
Thuirt Neach-gairm na Comataidh, Bill
Kidd BPA:
“Tha tòrr a barrachd an lùib bhòtadh na
bhith a’ taghadh ar luchd-poilitigs. Tha e mu dheidhinn daoine a bhith a’ faireachdainn
gu bheil cumhachd aca agus mar phàirt de choimhearsnachd. Bidh a’ mhòr-chuid
againn ga shaoilsinn uile gu lèir nàdarra gu bheil cothrom againn buaidh a
thoirt air luchd-dèanamh lagh agus luchd-co-dhùnaidh agus tha a’ mhòr-chuid den
Chomataidh a’ cur fàilte chridheil air an amas seo a leudachadh gu nàiseantaich
chèin.
“Tha an aithisg againn an-diugh
cuideachd a’ faighneachd don Riaghaltas dè as urrainn dhaibh a dhèanamh gus a
bhith cinnteach gum faod a h-uile duine a tha airidh air bhòtadh sin a dhèanamh
agus faireachdainn gu bheil cumhachd aca atharrachaidhean a dhèanamh sa chomann-shòisealta
aca.”
Tha am Bile cuideachd airson a’ chòir a
leudachadh gu prìosanaich a tha fo bhinn 12 mìosan no nas lugha. Bha seo a’ leantainn
air co-dhùnadh Cùirt Eòrpach nan Còraichean Daonna a lorg gu robh casg farsaing
air bhòtadh phrìosanach a’ briseadh a’ Chùmhnaint Eòrpaich air Còraichean
Daonna (ECHR).
Thuirt Leas-neach-gairm na Comataidh,
Mark Ruskell BPA:
“Tha e soilleir gu bheil faireachdainn
làidir ann mu chùis bhòtadh phrìosanach agus chuala a’ Chomataidh mòran fianais
a’ toirt taic don chùis gum bu chòir còir bhòtaidh a bhith aig gach prìosanach.
Tha e cuideachd cudromach gum bi Alba a’ gèilleadh ris a’ Chùmhnant Eòrpach air
Còraichean Daonna.
“Dh’aontaich a’ mhòr-chuid den
Chomataidh gum bu chòir còir-bhòtaidh Albannach a leudachadh gu na prìosanaich
sin a tha fo bhinn 12 mìosan no nas lugha. Faodaidh seo, agus bu chòir dha, a
bhith na phàirt chudromach de ath-ghnàthachadh eucoireach. "
Cùl-fhiosrachadh
Cha do chuir Jamie Halcro Johnstone
BPA no Tom Mason BPA taic ri prionnsapalan coitcheann a’ Bhile agus chaidh iad
an aghaidh grunn cho-dhùnaidhean san aithisg. Gheibhear mion-fhiosrachadh ann
an aithisg na Comataidh.
Thug Riaghaltas na h-Alba a-steach am
Bile san Ògmhios 2019 agus tha e a’ dèiligeadh ri trì prìomh raointean:
·
a’ chòir a leudachadh gu saoranaich de gach dùthaich a
tha a’ còmhnaidh gu laghail ann an Alba;
·
a’ leudachadh chòraichean tagraidh, agus
·
a’ toirt còir bhòtaidh do chuid de phrìosanaich.
Gheibhear tuilleadh fiosrachaidh mun
Bhile an seo:
https://www.parliament.scot/parliamentarybusiness/Bills/112098.aspx
Gheibhear tuilleadh fiosrachaidh air
beachdachadh na Comataidh agus an aithisg an seo:
https://www.parliament.scot/parliamentarybusiness/CurrentCommittees/112304.aspx