10.11.2019
Tha Comataidh aig Taigh an
Ròid air iarraidh air Riaghaltas na
h-Alba a bhriathar a choileanadh agus reicean èigneachail a thoirt a-steach gus
aghaidh a chur air duilgheadas nan taighean falamh.
Tha a’ ghairm mar chuid de
shreath
de mholaidhean a rinneadh ann an aithisg
Comataidh Riaghaltais Ionadail agus Choimhearsnachdan air taighean falamh na
h-Alba. Nochd àireamhan o chionn ghoirid gu bheil còrr is 3 a-mach às a’ cheud
de 2.62 mhillean àite-còmhnaidh na h-Alba falamh agus tha an aithisg a’ cur
cuideam air an droch-bhuaidh dha-rìribh a bheir dachaighean falamh air
coimhearsnachdan na h-Alba.
Thuirt a’ Chomataidh
cuideachd nach fhaodar gabhail ris gu bheil cìs na comhairle, a leigeas leis na
h-ùghdarrasan ionadail an lasachadh air sealbh falamh a thoirt air falamh agus
meudachadh suas ri 100% air cìs na comhairle a ghearradh, ga cleachdadh thar na
còrach le cuid de chomhairlean. Ann an cuid de shuidheachaidhean, tha a’ chìs
ga cleachdadh mar inneal gus teachd-a-steach a thogail, a’ dèanamh duilgheadas
nan dachaighean falamh nas miosa seach ga fhuasgladh.
Thuirt Seumas
Dornan BPA, Neach-gairm Comataidh Riaghaltais Ionadail agus
Choimhearsnachdan:
“Tha Taighean Falamh nan
gaiseadh air coimhearsnachdan air feadh na h-Alba agus nan goireas air a chall
nuair nach eil solar an taigheadais ach gann.
“Tha an fhianais a thog
sinn a’ dèanamh soilleir nach eil aon fhuasgladh leis fhèin a’ freagairt air na
h-uile air an duilgheadas seo.
“Chan fhaodar gabhail ris
gu bheil cìs na comhairle ga cleachdadh le cuid de chomhairlean mar inneal gus
teachd-a-steach a thogail a’ ciallachadh gum faodar daoine a ghabhas ceumannan
gnìomhach gus sealbh a thoirt air ais ann an cleachdadh a pheanasachadh air a’
cheann thall. Dh’iarramaid barrachd treòiriste ann an cleachdadh na cìse seo
leis na h-ùghdarrasan ionadail.
“Dh’aslaicheamaid air a
h-uile comhairle cuideachd Oifigear Thaighean Falamh fhastadh oir chunnaic sinn
le ar sùilean fhèin an deagh-bhuaidh a bheireadh iad gus taighean falamh a
thoirt air ais ann an cleachdadh.
“Tha an ìre ìseal de
ghabhail ri Òrdain-reice Èigneachail na rud air am bu mhath leinn
ath-bhreithneachadh fhaicinn, agus tha briseadh-dùil oirnn nach tug Riaghaltas
na h-Alba Òrdain-reice Èigneachail a-steach a bheireadh cumhachd do riaghaltas
ionadail duilgheadas nan taighean falamh san sgìrean aca fhèin fhuasgladh.
“Tha e cuideachd deatamach
fhèin gun cuir sinn aghaidh air dachaighean falamh mar chuid de ro-innleachd
anns an fharsaingeachd gus meadhanan nam bailtean ùrachadh, a’ leasachadh solar
an taigheadais agus mar thaic ri coimhearsnachdan beothail.”
Am measg nan toradh eile san aithisg tha:
• gu bheil a’ Chomataidh
a’ cur fàilte air cleachdadh mapadh GIS math dh’fhaodte leis na h-ùghdarrasan
ionadail gus cuideachadh gus dealbh nas cruinne a thoirt air àireamh nan
dachaighean falamh ann an Alba.
• taic ris an obair aig Com-pàirteachas Dachaighean Falamh na h-Alba, agus a’
Chomataidh a’ brosnachadh Riaghaltas na h-Alba obrachadh le COSLA agus leis a’
Chom-pàirteachas gus dèanamh cinnteach gun tèid an cleachdadh as fheàrr ann a
bhith a’ dol an sàs ann an dachaighean falamh a sgaoileadh.
• a’ cur cuideam air an dùbhlan nach beag dèiligeadh ri dachaighean falamh ann
an coimhearsnachdan dùthchail agus a’ Chomataidh ag iarraidh air Riaghaltas na
h-Alba a’ Mhaoin-taigheadais Dhùthchail agus Eilean ath-bhreithneachadh.
Cùl-fhiosrachadh
Thoiribh fa-near nach do
sheall a’ Chomataidh air dàrna dachaighean mar chuid den rannsachadh aice,
seach gu bheil iad seo fa leth bho dhachaighean falamh.
Chaidh rannsachadh na
Comataidh a chur air bhog air 4 Giblean 2018. B’ e adhbhar an rannsachaidh sgrùdadh
a dhèanamh air ìre ceist nan dachaighean falamh, buaidh an reachdais a tha ann
an-dràsta agus dè eile a ghabhas dèanamh gus nach bi taighean falamh fad
ùineachan fada.