Am bu chòir co-dhearbhadh (corroboration) a thoirt air falbh, tha comataidh a’ faighneachd mar phàirt den sgrùdadh aca air Bile Ceartais Eucoraich?

26.06.2013

Tha beachdan mun Bhile a tha a’ moladh gun tèid am feum air co-dhearbhadh a thoirt air falbh agus a dhèanadh leudachadh air a’ mhòr-chuid gu dà thrian air diùraidh gus binn chiontach a thoirt a dhìth air Comataidh a’ Cheartais a dh’fhoillsich a’ ghairm airson fianaise air Bile Ceartais Eucoraich (Alba) an-diugh.

Tha Bile Ceartais Eucoraich (Alba) a’ toirt air adhart nam molaidhean à dà ath-bhreithneachadh neo-eisimeileach a ghabh beachd air nithean ceangailte ri siostam a’ cheartais eucoraich.  

Tha am Bile a’ toirt mholaidhean gu buil às an ath-bhreithneachadh le Morair Charlabhaigh air lagh agus cleachdadh eucorach. Tha e air aghaidh a thoirt air farsaingeachd de cheistean, co-dhearbhadh, an ùine sam faodar neach a chumail air ais gun chasaid, còraichean air cothrom air neach-lagha, ceasnachadh luchd-fhianaise, cur an làimh agus cumail air ais, clann fo amharas agus inbhich so-leònte fo amharas nam measg.

Tha am Bile cuideachd a’ toirt mholaidhean gu buil às an Ath-bhreithneachadh Neo-eisimeileach leis an t-Siorram Bowen air Modhan-obrachaidh Shiorram agus Dhiùraidhean. Tha molaidhean ann a bheir air an luchd-chasaid agus an luchd-dìona coinneamh-gnìomhachais èigneachail a chumail ron chiad èisteachd. Thèid an ùine sam faodar an neach fo chasaid a chur air ais mus tèid a thoirt gu deuchainn a leudachadh cuideachd bho 110 de làithean gu 140 de làithean.  

San dealachadh, tha am Bile a’ toirt adhart barrachd cheistean a thathar am beachd cur ri ath-bhreithneachaidhean Charlabhaigh agus Bowen leithid barrachd feum air ceanglaichean ri telebhisean gus fianais a thoirt; malairt-dhaoine a dhèanamh na eucoir air a tromachadh agus cur ris a’ bhinn as motha airson buill-airm chronail.   

Thuirt Neach-gairm Chomataidh a’ Cheartais Cairistìona Ghreumach BPA:

“Seo Bile mòr a tha a’ dol gu cridhe siostam a’ cheartais eucoraich againn a tha e an rùn ath-leasachadh. Dh’iarramaid gairm air Morair Charlabhaigh fianais a thoirt seach gu bheil mòran den Bhile a’ toirt nam molaidhean aige gu buil.  

“Ged a tha na molaidhean a tha stèidhichte air ath-bhreithneachaidhean Charlabhaigh agus Bowen a’ toirt aghaidh air a gach rud eadar cur an làimh agus clann fo amharas is trafaigeadh, tha fios againn gur h-e aonan de na ceistean as connspaidiche a bhios a’ Chomataidh againn a’ sgrùdadh am moladh gun tèid cur às don fheum air co-dhearbhadh. Tha sinn an rùn am moladh sin a sgrùdadh gu mion mionaideach. 

“Tha sinn ag iarraidh cluinntinn bho dhaoine a tha eòlach air siostam a’ cheartais eucoraich a bheil iad ag aontachadh gum bu chòir dhuinn rud a bhios cuid ga mheas mar nòs laghail fada air ais a thoirt air falbh no le bhith ga dhèanamh an rachadh barrachd ana-ceartais adhbharachadh. Rathad seach rathad, seo an t-àm gus na beachdan agaibh a nochdadh ri Comataidh a’ Cheartais tron ghairm airson fianaise againn.”

Cùl-fhiosrachadh

Chaidh Ath-bhreithneachadh Charlabhaigh a stèidheachadh air 26 Dàmhair 2010 gus lagh is cleachdadh eucorach ath-bhreithneachadh an dèidh binn Cùirt Uachdarach na Rìoghachd Aonaichte ann an cùis Cadder v HMA agus nochdadh Achd Modhan-obrachaidh Eucorach (Cobhair Laghail, Cumail Air Ais agus Tagraidhean) (Alba) 2010 a chaidh a thoirt a-steach an dèidh sin gus gnothach a ghabhail ris a’ bhuaidh a dh’fhàg a’ bhreith sin sa bhad. Chaidh aithisg Charlabhaigh fhoillseachadh 17 Samhain 2011.  

 

Chaidh an t-Àrd-shiorram Bowen QC a choimiseanadh anns a’ Ghiblean 2009 le Rùnaire a’ Chaibineit airson Ceartais sgrùdadh a dhèanamh air na h-ullachaidhean mu ghnothach ri siorraman agus diùraidhean, modhan agus cleachdadh Cùirt an t-Siorraim nam measg. Chaidh iarraidh air molaidhean a dhèanamh mu obrachadh nas èifeachdaiche is nas saoire den ghnothach ri siorraman is diùraidhean gus leas a’ cheartais a chur air adhart agus an dragh do dh’fhulaingichean agus do luchd-fianaise an sàs ann an cùisean a lùghdachadh. Chaidh an t-Ath-bhreithneachadh Neo-eisimeileach air Modhan Shiorram agus Dhìuraidhean fhoillseachadh 11 Ògmhios 2010.